16 Μαρ 2008

Ο μαθητής που δεν καταλαβαίνει

Όλοι οι συνάδελφοι πρέπει να είχαμε σε κάποια φάση της επαγγελματικής μας πορείας στην τάξη μας έστω και έναν μαθητή που προερχόταν από διαφορετικό γλωσσικό περιβάλλον από αυτό στο οποίο απευθύνεται η επίσημή μας εκπαίδευση.

Σε ένα θρανίο κάθεται ένας μαθητής ή μια μαθήτρια που δεν καταλαβαίνει τι λες ή τι λένε οι συμμαθητές του/της και είναι στιγματισμένος/η ως αυτός/η που δεν μιλά ελληνικά. Στιγματισμένος/η εκ των πραγμάτων γιατί η δυνατότητα συμμετοχής του/της στις δραστηριότητες της τάξης είναι από μηδενική ως απειροελάχιστη.

Είχα ακούσει ότι στο εξωτερικό εφαρμόζονται με μεγάλη αποδοχή και επιτυχία δίγλωσσα προγράμματα. Θυμάμαι συγκεκριμένα να συζητάμε στο γραφείο των δασκάλων πέρσι για την περίπτωση ενός σχολείου στη Γερμανία όπου τα μαθήματα γίνονταν παράλληλα στην ελληνική και γερμανική γλώσσα και όπου φοιτήσουν παιδιά ντόπιων και Ελλήνων μεταναστών.

Το δικαίωμα στην εκπαίδευση για τον ΚΑΘΕ άνθρωπο θεωρείται αναφαίρετο και προστατεύεται από διεθνείς συμβάσεις κτλ. Παρόλα αυτά, τι είδους δικαίωμα στην εκπαίδευση προσφέρεται σε ένα μαθητή ή μια μαθήτρια που δεν μιλά καθόλου ελληνικά και που ανα πάσα στιγμή της σχολικής χρονιάς μπαίνει με κριτήριο την ηλικία σε μια συγκεκριμένη τάξη; Και τι γίνεται αν το παιδί αυτό δεν έχει λάβει οποιουδήποτε είδους εκπαίδευση στα πλαίσια της μητρικής του γλώσσας;

Πολλές φορές λέμε για το ρόλο του δασκάλου. Ποιος ο ρόλος του δασκάλου σε αυτή την περίπτωση; Ζητήματα που άπτονται ευρύτερης εκπαιδευτικής πολιτικής, ελάχιστα μπορούν να αντιμετωπιστούν από το δάσκαλο. Ο δάσκαλος μπορεί ενδεχομένως να διδάξει βασικούς γλωσσικούς μηχανισμούς, αλλά τα παιδιά αυτά δεν πρόκειται να ανταποκριθούν στο γλωσσικό επίπεδο της τάξης τους όσο αφορά την έκφραση ή την κατανόηση όπως μπορούν οι συμμαθητές τους που έχουν προσαρμοστεί στις γλωσσικές απαιτήσεις του σχολείου.

Επειδή δεν είμαι ειδική για το θέμα, κι επειδή καμιά φορά οι έρευνες και όχι οι εμπειρίες μας δείχνουν τι θα έπρεπε να ακολουθηθεί, βρήκα κάποια στοιχεία στο διαδίχτυο σχετικά με τα δίγλωσσα σχολεία.

Συγκεκριμένα παραθέτω το λινκ για τη μελέτη του λέκτορα διαπολιτισμικής παιδαγωγικής του ΠΤΔΕ του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Γιώργου Νικολάου στο http://www.elemedu.upatras.gr/eriande/synedria/synedrio2/praktika/nikolaou.htm όπου η περίπτωση μελέτης αφορά ένα ιδιωτικό σχολείο της αρμενικής κοινότητας και που περιλαμβάνει και μια βασική βιβλιογραφία για το θέμα της διγλωσσίας και της δίγλωσσης εκπαίδευσης, όπως το βιβλίο του Baker, Εισαγωγή στη Διγλωσσία και τη Δίγλωσση Εκπαίδευση.

Κι αφού τα διαβάσουμε όλα αυτά, σε ποιο βαθμό ευθύνεται ποιος για την πορεία αυτών των μαθητών στη ζωή; Εγώ η δασκάλα; Οι γονείς τους που φύγανε από τη χώρα τους και ήρθαν στην Κύπρο; Κάτι άλλο, κάποιος άλλος; Ποιος ορίζει από την αρχή τον κοινωνικό αποκλεισμό κάποιων παιδιών και το προχώρημα κάποιων άλλων;

7 σχόλια:

Unknown είπε...

Δεν άνοιξα τον δεσμό που δίνεις στο κείμενό σου ακόμα, θα το κάνω πιο μετά.

Ένα έχω να πω μόνο-χωρίς να είμαι ειδικός, ούτε κατά διάνοια και σαν πρωταρχικό θα βάλω πως ως αρχή έχω τον σεβασμό μου στις Δασκάλες και τους Δασκάλους, τους Καθηγητές και τις Καθηγήτριες και γενικά τον Ακαδημαϊκό κόσμο που συχνά, πιο συχνά από όσο μπορούμε να φανταστούμε δουλεύει με τεράστια αποθέματα αγάπης και έγνοιας σε αντίξοες συνθήκες κατά κανόνα. Και δουλεύουν συχνά γυμνοί, στο κρύο. Δηλαδή χωρίς θεσμικό πλαίσιο και εξοπλισμό –και δεν εννοώ μόνο τον τεχνικό- προκειμένου να κάνουν ότι καλύτερο μπορούν ώστε τα παιδιά τους (τα παιδιά μας, όλων όλα τα παιδιά) να αποκτήσουν έστω κάποιες βασικές προϋποθέσεις γνωστικές και αισθητικές για να πάνε παρακάτω.

Βάζεις Δασκαλούα το ζήτημα των ξενόγλωσσων παιδιών. Και μιλάμε καθαρά για τα παιδιά του κάθε Μετανάστη που ήρθε εδώ αναζητώντας μια καλύτερη τύχη, έχοντας φύγει από μία πατρίδα που δεν μπορεί πια για ποικίλους λόγους να θρέψει τα παιδιά της.

Σε αυτό το σημείο, πριν εκτοξευθούν ίσως σχόλια ανόητα, θέλω να θυμίσω πως η Γερμανία, η Βρετανία, και άλλες χώρες που στο παρελθόν φιλοξένησαν χιλιάδες χιλιάδων Ελλήνων και Ελληνοκυπρίων μεταναστών, όχι απλά επέτρεπαν αλλά προωθούσαν με κάθε μέσο την οικονομική και θεσμική άνθηση των αλλοδαπών κοινοτήτων τόσο με σχολεία για τα παιδιά, όσο και με χρηματοδοτήσεις σε κοινοτικούς συλλόγους, κοινοτικές γιορτές προκειμένου οι απόγονοι των μεταναστών να μη χάσουν επαφή με την κουλτούρα του τόπου καταγωγής των γονέων κλπ.

Η πολιτική τους δεν ήταν συχνά να τους ωθούν στα γκέτο, αλλά να τους εντάσσουν.
Και η ένταξη, έχει τεράστια διαφορά είτε από τη γκετοποίηση, είτε από την εθνικιστική και σιχαμένη «αφομοίωση».

Στην Κύπρο, θα όφειλε η Κυβέρνηση και οι φορείς που είναι αρμόδιοι, να δημιουργήσουν κανονικά προγράμματα εκπαιδευτικά τουλάχιστον για τις σχετικά πολυάριθμες ομάδες μεταναστών. Και ενδεχομένως σε συνδυασμό με τις τοπικές αυτοδιοικήσεις να υπάρξουν αντίστοιχα προγράμματα για τις μικρότερες ομάδες.

Ε΄ξ όσων γνωρίζω, υπάρχουν σχολεία στα οποία ο αριθμός ετερόγλωσσων παιδιών είναι σημαντικός. Έχουν καταγραφεί αυτά τα παιδιά; Υπάρχουν νούμερα που να λένε για παράδειγμα 20% από το Πακιστάν 15% από τη Σρι Λάνκα κλπ; Η πολιτεία θα όφειλε να το κάνει αν δεν το έχει πράξει, και στη συνέχεια σε επαφή με τις πρεσβείες αυτών των χωρών να αναζητήσει και να προσλάβει εκπαιδευτικό προσωπικό από αυτές τις χώρες. Στις ιστοσελίδες των Βρετανικών Εκπαιδευτικών Ενώσεων πάμπολλες φορές έχω δει την αναζήτηση για παράδειγμα Ινδών, Ελλήνων, Κινέζων εκπαιδευτικών για μειονοτικά σχολεία στη Βρετανία ή για να εργασθούν σε σχολεία του αγγλικού curriculum με στόχο να βοηθήσουν ομοεθνείς τους μαθητές που είναι στα σχολεία για να συγχρονιστούν με τους Βρετανούς ή γενικά αγγλόφωνους μαθητές.

Μια κοινωνία, κρίνεται κάθε στιγμή, από δεκάδες διαφορετικές παραμέτρους. Μία εξόχως σημαντική, είναι η συμπεριφορά και η ευκαιρίες που δίνει στα παιδιά για προκοπή και γνώση, ανεξαρτήτως φυλής, χρώματος και θρησκεύματος.

Και η χώρα, η όποια χώρα, αν συμπεριφερθεί ανοιχτόμυαλα σε αυτά τα παιδιά θα βγει εξαιρετικά κερδισμένη.

Ανώνυμος είπε...

Hello. This post is likeable, and your blog is very interesting, congratulations :-). I will add in my blogroll =). If possible gives a last there on my blog, it is about the Smartphone, I hope you enjoy. The address is http://smartphone-brasil.blogspot.com. A hug.

Ανώνυμος είπε...

Αυτό που συμβαίνει στα δημόσια σχολεία στην Κύπρο μου φαίνεται σουρρεαλιστικό. Μα ειναι δυνατον να συρνουν τα παιδια ετσι μεσα στις ταξεις χωρις να τους κανουν πρωτα και μετα παραλληλα μαθηματα Ελληνικων? Ελεος!
Ενταξει το Υπ. Παιδειας μας αιφνιδιαστηκε απο την αποτομη αφιξη αριθμου μεταναστων και δεν προλαβε να οργανωθει. Μα ποσα χρονια χρειαζεται να αντιδρασει? 10? 20? 120? Σαν δεν ντρεπονται!
Εδω, οπως λεει και ο Πιττας, σε αλλες χωρες προσπαθουν να κρατησουν τα παιδια σε επαφη με την δικη τους γλωσσα και κουλτουρα και εμεις ουτε να τα μαθουμε ελληνικα δεν ειμαστε ικανοι.
Πως να φταιτε εσεις δηλ. Δασκαλουα? Ας ελπισουμε τωρα με υπουργο ακαδημαικο, κι οχι χρηματιστη ή αρχιτεκτονα, τα πραματα θα παρουν τον δρομο τους.
Μια ερωτηση: αυτες οι περιφημες ταξεις υποδοχης υπαρχουν? ή μόνο σε καποια σχολεια?
ΝΕΓΡΙΤΑ

Ανώνυμος είπε...

poios doulevei me apo8emata agapis oi ka8igites??????

me exairesi kapoious ka8igites pou prospa8oun na epikoinonisoun an mi ti alo me tous ma8ites kai oxi na papagalizoun to ma8ima 'kai opios katalave katalave, den tha me skasete eseis emena' opos mas legane emas..
iparxei apisteftos ratsismos toso apo tous kathigites oso kai apo tous mathites pros ta paidia pou irthan apo ales xores.. opos episis iparxei kai polis fovos.
eixame enan ka8igiti opou erxotan sto sxolio me mis harley, itan makrimalis kai me skulariki st'afti. ta dialimata panta ton evlepes stin avli na mila me mathites. oi 'sinadelfoi' kathigites ton apokalousan aliti
me tin kotsida ti paradeigma tha dosei sta paidia elegan oi ipolipoi kathigites. eidame ki aftous pou den eixan kotsida ta kator8omata tous! o kathigitis me tin kotsida mas didaske agogi tou politi kai oxi mono otan kaname mathima kremomastan ap'ta xeili tou kerdise tin empistosini twn mathitwn kai tou zitousan tin simvouli tou se prosopika tous themata..
athina

Aceras Anthropophorum είπε...

Φίλε συμπλογκκά, φίλη συμπλόγκκενα,


Η Λήδρας σε λίγες μέρες ξιμπλοκκάρεται. Έλα να φωτογραφίσεις τζαι συ το οδόφραγμαν να το έχεις ενθύμιον πρίν να γραφτεί στες μάυρες σελίδες της ιστορίας της μοιρασμένης Κύπρου. Παρασκευή από τις 5 η ώρα, στο οδόφραγμα θα έρτουν τζαι άλλοι Κυπραίοι μπλόγκερς τζαι μη. Αν γινούμεν πολλοί ίσως μας ακούσουν τζαι οι ηγέτες των δύο κοινοτήτων που θα τελειώνουν την πρώτην τους συνάντησην. Θα μπορέσουμεν να τους μυνήσουμεν ότι χαιρούμαστιν που το ανοίξαν τζαι θα το χαρούμεν τέλεια όταν θα φύγουν όλα τα οδοφράγματα τζαι η Κύπρος θα είναι μία χωρίς ξένους στρατούς τζαι δικούς. Η πράξη τους αποδεικνύει ότι άμαν θέλουμεν μπορούμεν. Μπορούμεν να ζήσουμε τζαι σε ειρήνη κάτω που έναν ουρανόν. Όπως εμπορέσαν να ποσπάσουν την Λήδρας που τον τοίχον της, τους καλούμεν να ποσπάσουν την Κύπρον όλην από την πράσινη γραμμή της. Εμείς θα είμαστιν δίπλα τους σε μιαν τέθκοιαν προσπάθιαν. Παρασκευή η ώρα 5 μήν ξεχάσεις.

Δασκαλούα θέλω φώτο για ενθύμιο διότι κόφκω μακρυά.

Ανώνυμος είπε...

Μια λειτουργική λύση θα μπορούσε να ήταν, στις πρώτες 3 τάξεις του δημοτικού (με βάση το ακαδημαϊκό επίπεδο του κάθε παιδιού και ασφαλώς όχι την ηλικία), να υπάρχουν εκτός από τα ελληνόφωνα τμήματα, και 1,2 ή τέλος πάντων όσα χρειάζονται, αλλόφωνα τμήματα.

Η διδακτέα ύλη θα είναι κοινή και θα διδάσκεται στην επίσημη γλώσσα της χώρας. Το αλλόφωνο τμήμα θα λαμβάνει ενισχυμένο μάθημα της επίσημης γλώσσας. Στόχος θα είναι όπως στην 4η τάξη του δημοτικού, οι μαθητές του αλλόφωνου τμήματος να έχουν φτάσει στο γλωσσικό επίπεδο των ελληνόφωνων μαθητών, έτσι ώστε να γίνει η συμπόρευση.

Με αυτόν τον τρόπο Κυπριόπουλλα και αλλοδαπόπουλλα θα μπορούν να διδάσκονται και να κοινωνικοποιούνται αποτελεσματικά σε κοινά τμήματα.

Κάπως έτσι λειτουργεί το ιδιωτικό σχολείο απ'όπου αποφοίτησα, στο οποίο η γλώσσα διδασκαλίας είναι τα αγγλικά. Τα πρώτα 3 χρόνια του γυμνασίου υπάρχει το ελληνόφωνο τμήμα και το αγγλόφωνο τμήμα. Κάνουν κοινά μαθήματα στα αγγλικά (αλλά είναι χωρισμένοι), με ενισχυμένο το μάθημα της αγγλικής γλώσσας για το ελληνόφωνο τμήμα. Στην 1η λυκείου, όταν πια είναι στα ίδια γλωσσικά επίπεδα, οι μαθητές των 2 τμημάτων σμίγουν. Είναι πολύ αποτελεσματικό.

Ανώνυμος είπε...

golden goose sneakers
golden goose sneakers
supreme outlet
yeezy boost 350 v2
kd shoes