Συλλογικές εκπαιδευτικές δράσεις ή αποδράσεις;

ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΣ ΓΕΝΙΚΟΣ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΣ ΠΟΕΔ
ΜΑΝΟΛΗΣ ΣΟΒΟΛΟΣ

Αγαπητοί/ές φίλοι/ες.
Σας στέλνω άρθρο που δημοσίευσα στην τοπική εφημερίδα των Λατσιών: «Κακκαρίστρα»
Σημείωση: Ο τίτλος της εφημερίδας από το ομώνυμο φαράγγι, μεγάλης γεωλογικής και περιβαλλοντικής σημασίας.


Συλλογικές εκπαιδευτικές δράσεις ή αποδράσεις;


Είναι αναμφισβήτητο γεγονός ότι η συλλογική προσπάθεια μπορεί να φέρει καλύτερα αποτελέσματα και να επιτύχει στόχους που είναι ανέφικτοι με ατομικές ανοργάνωτες δράσεις. Η ενότητα των δυνάμεων για επιτυχία των κοινά αποφασισμένων στόχων και σκοπών πολλαπλασιάζει αισθητά τις πιθανότητες επιτυχίας, δημιουργεί προϋποθέσεις για σοβαρή άσκηση πίεσης στα κέντρα λήψης αποφάσεων, δίνει ικανοποίηση στα μέλη για την επίτευξη των σκοπών μέσα από την κοινή δράση.

Τα οργανωμένα σύνολα στην εκπαίδευση, (Σύνδεσμοι Γονέων, Ομοσπονδία Γονέων, ΠΟΕΔ), αναμένεται να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην προσπάθεια για αναβάθμιση της παρεχόμενης εκπαίδευσης στα παιδιά. Τα μέλη τους προσδοκούν να έχουν απτά δείγματα τα οποία να πιστοποιούν ότι η συλλογική δράση έφερε τα ανάλογα αποτελέσματα στην καθημερινή εκπαιδευτική πραγματικότητα των παιδιών και των δασκάλων. Αναμένουν στο τέλος μιας σχολικής χρονιάς η δράση των οργανωμένων συνόλων να έχει αφήσει εμφανή σημάδια προόδου σε συγκεκριμένα θέματα και τομείς της σχολικής ζωής.

Οι σύνδεσμοι Γονέων και η Ομοσπονδία Γονέων αναπτύσσουν αξιόλογη δραστηριότητα σε τομείς όπως η οργάνωση ψυχαγωγικών εκδηλώσεων (κινηματογραφικές παραστάσεις, αποκριάτικοι χοροί, μαγιάτικο πανηγύρι, χοροεσπερίδες), διαλέξεις για γονείς, βοήθεια σε άπορους μαθητές, οικονομική στήριξη δραστηριοτήτων του σχολείου, υπομνήματα και συζητήσεις με τις αρμόδιες υπηρεσίες κ.λ.π.

Απ’ την άλλη η ΠΟΕΔ διοργανώνει αντίστοιχες εκδηλώσεις για τα μέλη της και τα παιδιά τους, σεμινάρια, συνέδρια και διαλέξεις για τους δασκάλους. Συμμετέχει σε επιτροπές και ομάδες εργασίας για διάφορα θέματα και υποβάλλει υπομνήματα με τις θέσεις των δασκάλων για την εκπαίδευση και τα προβλήματά της.

Πολλές από αυτές τις δραστηριότητες των οργανωμένων συνόλων είναι χρήσιμες, αξιόλογες και είναι σκόπιμο να γίνονται. Το παραγόμενο έργο είναι σημαντικό και δεν υποτιμάται η αξία του. Οι δραστηριότητες αυτές δίνουν την ευκαιρία για σύσφιξη των σχέσεων γονιών, παιδιών και δασκάλων. Δίνουν επίσης, την ευκαιρία στον καθένα να προσφέρει στον τομέα που νιώθει ότι μπορεί, έχει τις ικανότητες ή το ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Προσφέρουν πολλές φορές, μικρή έστω οικονομική ανάσα σε άπορους ή παρέχουν αναγκαίες δεξιότητες, σε γονείς και δασκάλους, για την ανατροφή και διαπαιδαγώγηση των παιδιών.

Είναι όμως νομίζω καιρός να αναρωτηθούμε αν ο ρόλος των οργανωμένων συνόλων της εκπαιδευτικής κοινότητας θα πρέπει να αυτοπεριορίζεται στις παραπάνω δραστηριότητες. Να αναλογιστούμε ψύχραιμα και να αξιολογήσουμε τη δράση ή την αδράνεια. Να προσδιορίσουμε επακριβώς αν υπάρχουν τομείς που υπάρχει βελτίωση για την σχολική πραγματικότητα που βιώνουν τόσα χρόνια τα παιδιά μας και οι δάσκαλοι. Να δούμε, τώρα με το τέλος της σχολικής χρονιάς, αν η δράση μας έφερε καρπούς και η νέα σχολική χρονιά θα αρχίσει το Σεπτέμβρη σε σχολεία με εμφανή δείγματα προόδου σε συγκεκριμένους τομείς.

Δυστυχώς, πολλές φορές, διαπιστώνεται ότι η δράση των οργανωμένων συνόλων εξαντλείται στις παραπάνω «καθιερωμένες» και «συνήθεις» δραστηριότητες. Η ενεργητικότητα και οι συλλογικές δυνάμεις αναλώνονται στη διαχείριση παρόμοιων δραστηριοτήτων και αποφεύγεται η αγωνιστική διεκδίκηση σημαντικών μέτρων και ουσιαστικών έργων αναβάθμισης των σχολείων και της σχολικής ζωής. Οι υπεύθυνοι δεν νιώθουν την επιβεβλημένη πίεση και την απαίτηση να λογοδοτήσουν για το έργο τους. Πολλές φορές, εκούσια ή ακούσια, σκόπιμα ή από αμέλεια, τα οργανωμένα σύνολα δρουν ως αναχώματα της οργής και της αγανάκτησης γονιών, δασκάλων και μαθητών για τη ζοφερή πραγματικότητα της σχολικής ζωής, για την υποβαθμισμένη υλικοτεχνική υποδομή, για την έλλειψη ενδιαφέροντος από αρμόδιους φορείς για επίλυση σοβαρών προβλημάτων.

Είναι καιρός οι διοικήσεις των οργανωμένων συνόλων να αφουγκραστούν τις αγωνίες των γονιών, των μαθητών και των δασκάλων και να μην εκλαμβάνουν την πρόσκαιρη ανοχή και σιωπή ως έγκριση της σημερινής πορείας και δράσης. Είναι καιρός να οργανώσουν την αγωνιστική διεκδίκηση της παιδείας που δικαιούνται όλα τα παιδιά και τις ποιοτικές συνθήκες της σχολικής ζωής για μαθητές και δασκάλους.

Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμα και την υπόσχεση που η πολιτεία είχε δώσει, εδώ και χρόνια, για μείωση του αριθμού των μαθητών κατά τμήμα, οι ηγεσίες των γονιών και των δασκάλων δεν τολμούσαν να τη διεκδικήσουν δυναμικά και αποφασιστικά. Προτιμούσαν εδώ και δυο χρόνια να αφήνουν γονιούς και Διευθυντές να εξευτελίζονται εκλιπαρώντας τους αρμοδίους για παρεκκλίσεις. Τη στιγμή που αυτό αποτελούσε δέσμευση της πολιτείας και αίτημα δεκαετιών. Αφού και φέτος, μετά τις εγγραφές το Γενάρη, άφησαν τους γονιούς και τους διευθυντές να ζητούν παρεκκλίσεις, ήρθε η κυβέρνηση να ανακοινώσει καθυστερημένα τη μείωση του αριθμού των μαθητών στα τμήματα της Β’ και Γ’ Δημοτικού. Μα ήδη, μετά από τόσα χρόνια καθυστέρηση, το αίτημα αυτό είναι ουσιαστικά ξεπερασμένο από τις σημερινές ανάγκες για παραπέρα μείωση σε όλες τις τάξεις.

Οι ηγεσίες των οργανωμένων συνόλων δεν φαίνεται να έχουν τη διάθεση να πιέσουν τους αρμόδιους φορείς για παρουσίαση ενός σχεδίου προγραμματισμού αναβάθμισης της υποδομής όλων των σχολείων με ειδικές αίθουσες, αίθουσες πολλαπλής χρήσης, χώρους έκφρασης και δημιουργίας. Δεν θέτουν στις προτεραιότητες την αναμόρφωση του σχολικού προγράμματος των παιδιών με μεγαλύτερα διαλείμματα και δραστηριότητες ανάλογες με την παιδική ηλικία και όχι τον γνωσιοκεντρικό βομβαρδισμό των παιδιών. Δεν διεκδικούν διδακτικά βιβλία κατανοητά και διδάξιμα σε παιδιά και όχι αποκυήματα αποτυχημένου ακαδημαϊσμού και προϊόντα προχειρότητας, άγνοιας και ανευθυνότητας. Δεν απαιτούν ουσιαστικά δωρεάν παιδεία, με κρατικούς παιδικούς σταθμούς, με δωρεάν δίχρονη προσχολική αγωγή για όλα τα παιδιά, με δωρεάν μεταφορά και είσοδο σε Μουσεία, αρχαιολογικούς χώρους και άλλα κέντρα ενημέρωσης και εκπαιδευτικών προγραμμάτων, δωρεάν κατασκηνώσεις, δωρεάν μεταπτυχιακές σπουδές για τους εκπαιδευτικούς στα κρατικά Πανεπιστήμια.

Αν στο τέλος της σχολικής χρονιάς είχαμε πετύχει κάποια από πιο πάνω, δεν θα χανόταν ο κόσμος αν είχαμε κάμει μια χοροεσπερίδα, ένα πανηγύρι ή μια κινηματογραφική παράσταση λιγότερη. Όσοι πιστεύουμε στη συλλογική εκπαιδευτική προσπάθεια είναι καιρός με τη στάση μας να της προσδώσουμε το χαρακτήρα της αγωνιστικής, διεκδικητικής δράσης και όχι της απόδρασης από την εκπαιδευτική πραγματικότητα.

Μανόλης Σόβολος