23 Ιαν 2008

Μηχανισμός Παραγωγής Υποταγμένων

Μάλλον το τελευταίο κείμενο για το αφιέρωμα, εκτός αν υπάρξει τίποτα καινούριο στο μέηλ μου μέχρι το Σάββατο το απόγευμα. Μέχρι τότε λοιπόν, απολαύστε τον Ζάππα, άλλως Duke Uncensored, που αναλύει στο κείμενό του της επιπτώσεις των δύο πρώτων βαθμίδων της εκπαίδευσης στη στάση και συμπεριφορά των φοιτητών του Πανεπιστημίου Κύπρου.

Όλο αυτό τον καιρό έβλεπα τι λεγόταν στο μπλογκ και έμπαινα στον πειρασμό να γράψω για το θέμα που είχε θέσει η Δασκαλού. Αλλά είχα ένα πρόβλημα. Δεν έχω την παραμικρή εμπειρία όσον αφορά τα όσα γίνονται στα κυπριακά σχολεία. Έχω όμως εμπειρία από το πράγμα στο οποίο φαίνεται να αποσκοπεί το σχολείο στην Κύπρο (και ως ένα βαθμό στην Ελλάδα και σε σχεδόν όλο τον υπόλοιπο κόσμο). Το σχολείο έχει καταντήσει μηχανισμός παραγωγής δυσδιάστατων ανθρώπων, ανθρώπων χωρίς τόλμη και βούληση, ανθρώπων που απλά υπακούν και λένε «ούφφου εννα περάσουμε». Και αυτό το λέω βλέποντας τους συμφοιτητές μου, οι οποίοι ενσαρκώνουν το ιδεώδες του αποφοίτου του ιδανικού λυκείου στην Κύπρο.

Του φοιτητή στο λεγόμενο «HARVARD ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ».

Οι συμφοιτητές μου, παρά το γεγονός ότι έχουν αφήσει εδώ και τουλάχιστον τρεις μήνες το σχολείο, επιμένουν να συμπεριφέρονται λες και η αποβολή τους περιμένει στη γωνία. Και τι δεν έχουν δει τα μάτια μου μέσα σε αυτό το έρμο το Πανεπιστήμιο. Γλείψιμο καθηγητών, βαθμοθηρία μέχρι τελικής πτώσεως και όλα τα συναφή. Ο ανταγωνισμός μεταξύ των φοιτητών είναι τέτοιος, που ακόμα και καυγάδες για το ποιός θα πάρει τον μεγαλύτερο βαθμό στην ομάδα που κάνει την ομαδική εργασία έχω δει. Ή φοιτητές να παίρνουν παρουσίες στη θέση του καθηγητή. Και το ακόμη χειρότερο; Η ανοιχτή αμφισβήτηση του προφέσορα είναι σχεδόν απαγορευμένη.

Αυτό το τελευταίο το έχω δει ουκ ολίγες φορές. Ενώ όλοι λένε διάφορα πίσω από την πλάτη του καθηγητή, κανείς δεν σηκώνεται να τον κοντράρει δημοσίως. Ίσα ίσα αυτό αφήνεται στους «αντιδραστικούς καλαμαράδες της κλαδικής», οι οποίοι βέβαια αντιδρούν δημοσίως, αλλά εις μάτην γιατί κανείς δεν σηκώνεται να τους υποστηρίξει, ακόμα και όταν εκφράζουν αιτήματα όλων των φοιτητών που είναι παρόντες εκεί.

Και εδώ βρίσκεται η κύρια διαφορά ανάμεσα στον απόφοιτο ενός ελληνικού λυκείου από τον μέσο απόφοιτο ενός κυπριακού λυκείου. Στα ελληνικά λύκεια είχαμε τις καταλήψεις, εκ των οποίων πολλές γίνονταν για λόγους χαβαλέ (Λ.χ. η τυρόπιτα δεν είναι στρόγγυλη αλλά τετράγωνη), αλλά επίσης πολλές είχαν να κάνουν με σοβαρούς λόγους (όπως ότι 500 μαθητές στοιβάζονταν για να κάνουν μάθημα σε ένα λυόμενο κτίριο). Στην Κύπρο η μόνη κίνηση που βλέπω να γίνεται, είναι όταν μαζεύουν τους μαθητές για μια καθιερωμένη πορεία κάθε χρόνο, για ένα θέμα το οποίο δεν αφορά άμεσα το εάν θα καλυτερεύσει η ζωή τους ή όχι. Στην Ελλάδα μπορεί ένας μαθητής να διαφωνήσει δημοσίως με τον καθηγητή του, αρκεί να έχει τα επιχειρήματα. Και αυτό γιατί κατα πάσα πιθανότητα ο καθηγητής ή θα κάτσει να συζητήσει μαζί του, ή θα τον αγνοήσει, ή θα τον κόψει ξερά και απότομα. Αλλά εάν γίνει το τρίτο και ο καθηγητής έχει άδικο, είναι πάρα πολύ πιθανό να σηκωθούν άλλοι 2-3 συμμαθητές του και να υποστηρίξουν τον μαθητή. Στην Κύπρο όποιος τολμήσει να ψελίσει κάτι αντίθετο με αυτά που λέει ο καθηγητής το πιο πιθανό είναι να εισπράξει ένα «Σκασε, βλάκα, είσαι μιτσής τζαι ένι ξέρεις τίποτε, τζαι εγώ είμαι ο καθηγητής», και να μην βρεθεί να τον υποστηρίξει κανείς. Στην Ελλάδα, ενώ κάνουμε το ίδιο σχεδόν πρόγραμμα μαθημάτων με την Κύπρο, διδασκόμαστε (παράληλα και σχετικώς στη ζούλα) να αντιδρούμε όταν μας πνίγει το άδικο, και να διεκδικούμε όσα μας ανήκουν. Στην Κύπρο ο μαθητής μαθαίνει να υπακούει, να μην αντιδρά και να ακολουθεί πλήρως τις νόρμες.

Δεν φταίνε οι ίδιοι οι συμφοιτητές μου για το πως συμπεριφέρονται. Έτσι έχουν μάθει, έτσι έχουν μεγαλώσει. Αυτό που μπορώ άνετα να κατηγορήσω, είναι το εκπαιδευτικό σύστημα, που τους οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια προς τον ατομικισμό και την άνευ όρων υπακοή, ενώ θα έπρεπε να τους μαθαίνει την ομαδικη δημιουργία και τη διεκδίκηση...

4 σχόλια:

sindrimin είπε...

Ζάππα θα διαφωνησω μαζί σου. Δυο πράγματα θέλω να επισημάνω: 1]Συγκρίνεις τα δικά σας λύκεια με τα δικά μας κατα την γνώμη μου εσφαλμένα(έχεις ζήσει και τα δυο; διευκρίνισε) 2] Συγκρίνεις γενικότερα τα λύκεια με τα πανεπιστήμια οσάν να είναι το ίδιο πράγμα.
Όσο αφορά το 1], δεν ξέρω απο που αντλείς τις πληροφορίες σου αλλά στο δικό μου λύκειο και γυμνάσιο και δημοτικό αμφισβητούσαμε ανοικτά τους καθηγητές/δάσκαλους μας όποτε νιώθαμε οτι χρειαζόταν (εδώ να τονίσω πως δεν μιλώ για τον εαυτό μου αλλά για το γενικότερο κλιμα που επικρατούσε). Μπαίνοντας στο πανεπιστημιο όμως (κι εγώ φοιτητής στο σχετικό HARVARD)βλέπουμε το κόστος εκδήλωσης της αντίθεσης μας να μεγιστοποιήται. Γιατί μπορεί να μην έδινα δεκάρα αν το 19 γίνει 17ή16 αλλά μ'εκείνους τους βαθμούς δεν έκτιζα το μέλλον μου.
Έχοντας πεί αυτά, οδηγούμαι στο συμπέρασμα πως ίσως οι διαφορετικές συνθήκες και απαιτήσεις (εντός αλλά και εκτός πανεπιστημιακου περιβάλλοντος)
να αναγκάζουν εμάς (τους εν UCY)να σκεφτόμαστε διαφορετικά.

Και επειδή εύκολα κανείς μπορεί να περιφρονύσει τον αντίκτυπο της προσωπικής άποψης του καθηγητή στο βαθμό(είδικα στο HARVARD ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ), αναφέρω πως εμένα ένας καθήγητης με ασήμαντη μάλιστα αφορμή μου είπε στα μούτρα "ξέρεις, είμαι κι εγώ άνθρωπος. Την ώρα που βαθμολογώ θα παίξει ρόλο αν θα έχω νεύρα"

zappa είπε...

basika ayto gia to ala8hto tou ka8hghth to exw akousei ouk oliges fores apo filous mou edw pera,idiws ma8htes pou einai akomh ekei, kai einai se dhmosia lykeia.....

dokisisofi είπε...

Ego apo tin alli sto panepistimio amfisvitousa poio anoixta kai i antimetopisi apo tous simfoitites itan i idia maftin twn simmathitwn. Diladi kamia.
Alla den tous katakrino. Mporei apla na mi simfonousan mazi mou. Na exoun ti diki tous ideologia kai filosofia. Einai anafaireto dikaioma tous. Episis exoun to dikaioma na einai deiloi kai gliftes. Oso gia ta giouxaismata, ta psou-psou, ta glipsimata kai oi nootropies tou tipou "den kano parea mafton mipos stigmatisto ki ego" peran apo simptoma ithikis kataptosis einai kai simptoma anasfaleias pou se kanei sto telos na tous lipasai.
Ego pantos prosipografo ta osa leei o zappa. Exontas zisei kai stis dio koinonies exo partirisei oti oi eks Ellados de dexontai miga sto spathi tous gia to paramikro (akoma kai gia tis times tis ntomatas vgenoun sta kanalia). Kseroun na diekdikoun to kalitero esto kai me oxima ta sinexi parapona kai ti "mizerologia" kai antidroun me tin adikia pou askeitai se allous .Theoroun kathikon tous na exoun ti diki tous apopsi se opoiodipote thema kai kseroun na sizitoun me pio emperistatomeno tropo. Epetrepse mou omos na paratiriso oti pera ap'afta stin Ellada einai kai pou lexthike i poli efstoxi paroimia "poulaei fikia gia metaksotes kordeles". Dld afti i peithos tous otan dioxetevetai se emporikes sinallages einai katastrofiki polles fores (gia ton pelati panta)kai i eksapatisi sinithes fenomeno. Tora stin kivernitiki diplomatia an simvenei to idio den ksero. Stin Kipro pantos de simvenei. Oute ekspatisi alla oute kai diekdikisi.

sindrimin είπε...

@dokisisofi: χμ... Νομίζω επήρες μας αλλόυ. Αλλά όπως και να'χει το πράμα, φαίνεται εν θέμα βιωμάτων.
Όσο αφορά την προέκταση που έκαμες προς την συμπεριφορά των Ελλαδιτών και των Κυπρίων γενικότερα, νομίζω μέσες-άκρες εν η αλήθκεια. (αν και τούτες εν συμπεριφορές πολιτισμικές και έχουν πολλύν ψουμίν ως κουβέντα)