Μαλλιαρή

Ο ugen άφησε στο προπροηγούμενο ποστ ένα σχόλιο που μου ζουζούνιζε το κεφάλι όλο το πρωινό σήμερα. Αν και υποσχέθηκα ότι θα επανερχόμουν τη Δευτέρα, γιατί δεν μπορούσα να σκεφτώ και κάποιο θέμα να ποστάρω που να μην σχετίζεται με τις εκλογές, ποστάρω εδώ το σχόλιό του.

"Δασκαλούα;Η συγκέκριμενη λέξη δεν υφίσταται σε κανένα ελληνικό λεξίκο οπώς και πολλές αλλές αυτού του ιστολογίου.Αν όντως είσαι εκπαιδευτικός τοτέ πρέπει να προβληματιστείς να σταματήσεις να χρησιμοποιείς το κυπριακό ιδίωμα και να χρησιμοποιήσεις την ελληνική γλώσσα".

Ξέρεις, ugen, πολλοί συνάδελφοί μου, το όνομα των οποίων έχει μείνει στην ιστορία και τα γραφόμενα των οποίων εξακολουθούν να είναι επίκαιρα και να μας αφορούν, ίσως όσο ποτέ άλλοτε, είχαν υποστεί διωγμούς στις αρχές του 20ου αιώνα ως "μαλλιαροί", επειδή υποστήριζαν το λεγόμενο δημοτικισμό. Αναφέρομαι σε ονόματα όπως ο Δημήτρης Γληνός, ο Αλέξανδρος Δελμούζος και άλλοι που συμμετείχαν στον Εκπαιδευτικό Όμιλο που συστάθηκε το 1910.

Φυσικά, δεν ισχυρίζομαι ότι τους μοιάζω έστω και στο μικρό τους δαχτυλάκι, κι ούτε ότι οι ιδεολογικές και πολιτικές συγκυρίες της Κύπρου σήμερα είναι οι ίδιες με αυτές που επικρατούσαν στην Ελλάδα τότε.

Η υπεράσπιση του να μπορείς να εκφράζεσαι όπως μιλάς είναι πολιτική θέση. Σου απαντώ όχι στα κυπριακά αλλά στη νέα ελληνική κοινή γιατί σέβομαι το γεγονός ότι μπορεί να μην καταλαβαίνεις κάποια πράγματα, όπως πολλοί Έλληνες δεν καταλαβαίνουν πλήρως το κυπριακό ιδίωμα.

Τα κυπριακά έχουν αντιμετωπιστεί πολλάκις ως μια κατώτερη γλωσσική μορφή που αρμόζει μόνο σε λαογραφικού τύπου σκετσάκια, και όχι στο να εκφράζεις την όποια άποψη για τα διάφορα φάσματα της ανθρώπινης ζωής. Αν περιδιαβάσεις μες στο ιστολόγιό μου, θα δεις ότι δυσκολεύομαι να γράφω στα κυπριακά όταν δεν είμαι και λίγο συναισθηματικά φορτισμένη. Αυτό είναι το αποτέλεσμα της επιβολής της νέας ελληνικής κοινής σε όλα τα μήκη και τα πλάτη όπου ζουν ελληνόφωνοι πληθυσμοί.

Ότι είμαι εκπαιδευτικός δεν παύει να σημαίνει ότι στα κυπριακά μιλώ και εκφράζομαι στην καθημερινότητά μου. Μπορώ εύκολα και χαλαρά όμως, όπως βλέπεις και από αυτό το κείμενο, να χρησιμοποιήσω τη λεγόμενη νέα ελληνική κοινή. Παρόλα αυτά στο σχολείο υπάρχει δεδομένο αναλυτικό πρόγραμμα και ύλη για το μάθημα της γλώσσας, όπως και για τα υπόλοιπα διδασκόμενα μαθήματα βέβαια, τα οποία κάθε εκπαιδευτικός έχει καθήκον να ακολουθεί. Δεν δεσμεύομαι όμως να εκφράζομαι με τον ένα ή τον άλλο τρόπο εκτός καθήκοντος από κανένα νόμο, κανονισμό ή ακόμα και κοινωνική επιταγή. Θα μπορούσα κάλλιστα να γράφω τα κείμενά μου στα καστελιάνικα, επειδή μπορώ. Επιλέγω να τα γράφω στα κυπριακά (τουλάχιστον κάποια από αυτά) γιατί έτσι σκέφτομαι κι έτσι μου βγαίνουν αυθόρμητα οι σκέψεις σε λεκτική μορφή.

Υπάρχουν πολλοί Κύπριοι μπλόγκερς που επιλέγουν συνειδητά να γράφουν τα ιστολόγιά τους στα κυπριακά, όπως ο Γιώργος ο Στρατής, ο Ασερας, η Ροαμ κτλ. Για όλους αυτούς μπορείς να βρεις λινκς στην στήλη στο πλάι, όπου υπάρχει μια λίστα με ιστολόγια. Οι πρώτοι δύο έχουν και ειδική αναφορά για τη γλωσσική τους επιλογή. Και οι δύο αυτές αναφορές είναι πολύ ενδιαφέρουσες αν όντως προβληματίζεσαι για γλωσσολογικά ζητήματα. Θα σου πρότεινα ακόμη να επισκεφτείς και τη σελίδα του δρ. Φοίβου Παναγιωτίδη, τον οποίο και έχω ακούσει να αναφέρεται περί μύθου ανωτερότητας-κατωτερότητας των γλωσσών.

Γιατί δασκαλούα; Αυτό ίσως να έπρεπε να το είχα ξεκαθαρίσει με το πρώτο πρώτο κείμενο που θα αναρτούσα εδώ πέρα. Όμως δεν είμαι καλή στις τυπολατρίες. Δασκαλούα γιατί ο κλάδος εξακολουθεί να αντιμετωπίζεται απαξιωτικά από την κοινωνία. Οι πρώτες δασκαλούες, αγαπητέ μου ugen, ήταν οι καλές μαθήτριες των παρθεναγωγείων οι οποίες παρέμεναν ανύπαντρες και που συνήθως (τι συνήθως, πάντα) προέρχονταν από φτωχές οικογένειες. Δεν είχαν επιστημονική κατάρτιση από τη μια (επειδή δεν υπήρχε βασικά και κάποιο εκπαιδευτικό ίδρυμα που να κάνει αυτή τη δουλειά) και από την άλλη ήταν πολύ νεαρές γιατί μόλις παντρεύονταν την έκαναν για να στήσουν σπιτικό.

Όσο αφορά το να χρησιμοποιώ την ελληνική γλώσσα... Ποια ελληνική γλώσσα; Θυμάμαι την τελευταία φορά που πήγα στην Αθήνα. Μου λέει ένας φίλος: "Ρε συ, τι κάνει η φίλη μας η Χ; Την παλεύει;". Εκείνο το "την παλεύει" μέχρι να το συνηθίσω και να καταλάβω τι εννοεί, είχε δημιουργηθεί ολόκληρη παρεξήγηση, γιατί εγώ κατάλαβα ότι κάποιο πρόβλημα έχει η φίλη μας η Χ. Με αυτή την παράγραφο θέλω να πω ότι κάθε φορά που πάω στην Αθήνα, οι εκφράσεις αλλάζουν τόσο ώστε δεν ξέρω γιατί ενώ η νέα ελληνική κοινή εξελίσσεται και η κάθε φορά εξέλιξή της χρησιμοποιείται και στα ιστολόγια και σε κάθε γραπτή μορφή της, να μην γίνεται σεβαστή η χρήση της κυπριακής.

Ακόμα για να δεις και κάποιες άλλες μου σκέψεις πάνω στο θέμα πάτα εδώ και εδώ.