24 Φεβ 2008

Μαλλιαρή

Ο ugen άφησε στο προπροηγούμενο ποστ ένα σχόλιο που μου ζουζούνιζε το κεφάλι όλο το πρωινό σήμερα. Αν και υποσχέθηκα ότι θα επανερχόμουν τη Δευτέρα, γιατί δεν μπορούσα να σκεφτώ και κάποιο θέμα να ποστάρω που να μην σχετίζεται με τις εκλογές, ποστάρω εδώ το σχόλιό του.

"Δασκαλούα;Η συγκέκριμενη λέξη δεν υφίσταται σε κανένα ελληνικό λεξίκο οπώς και πολλές αλλές αυτού του ιστολογίου.Αν όντως είσαι εκπαιδευτικός τοτέ πρέπει να προβληματιστείς να σταματήσεις να χρησιμοποιείς το κυπριακό ιδίωμα και να χρησιμοποιήσεις την ελληνική γλώσσα".

Ξέρεις, ugen, πολλοί συνάδελφοί μου, το όνομα των οποίων έχει μείνει στην ιστορία και τα γραφόμενα των οποίων εξακολουθούν να είναι επίκαιρα και να μας αφορούν, ίσως όσο ποτέ άλλοτε, είχαν υποστεί διωγμούς στις αρχές του 20ου αιώνα ως "μαλλιαροί", επειδή υποστήριζαν το λεγόμενο δημοτικισμό. Αναφέρομαι σε ονόματα όπως ο Δημήτρης Γληνός, ο Αλέξανδρος Δελμούζος και άλλοι που συμμετείχαν στον Εκπαιδευτικό Όμιλο που συστάθηκε το 1910.

Φυσικά, δεν ισχυρίζομαι ότι τους μοιάζω έστω και στο μικρό τους δαχτυλάκι, κι ούτε ότι οι ιδεολογικές και πολιτικές συγκυρίες της Κύπρου σήμερα είναι οι ίδιες με αυτές που επικρατούσαν στην Ελλάδα τότε.

Η υπεράσπιση του να μπορείς να εκφράζεσαι όπως μιλάς είναι πολιτική θέση. Σου απαντώ όχι στα κυπριακά αλλά στη νέα ελληνική κοινή γιατί σέβομαι το γεγονός ότι μπορεί να μην καταλαβαίνεις κάποια πράγματα, όπως πολλοί Έλληνες δεν καταλαβαίνουν πλήρως το κυπριακό ιδίωμα.

Τα κυπριακά έχουν αντιμετωπιστεί πολλάκις ως μια κατώτερη γλωσσική μορφή που αρμόζει μόνο σε λαογραφικού τύπου σκετσάκια, και όχι στο να εκφράζεις την όποια άποψη για τα διάφορα φάσματα της ανθρώπινης ζωής. Αν περιδιαβάσεις μες στο ιστολόγιό μου, θα δεις ότι δυσκολεύομαι να γράφω στα κυπριακά όταν δεν είμαι και λίγο συναισθηματικά φορτισμένη. Αυτό είναι το αποτέλεσμα της επιβολής της νέας ελληνικής κοινής σε όλα τα μήκη και τα πλάτη όπου ζουν ελληνόφωνοι πληθυσμοί.

Ότι είμαι εκπαιδευτικός δεν παύει να σημαίνει ότι στα κυπριακά μιλώ και εκφράζομαι στην καθημερινότητά μου. Μπορώ εύκολα και χαλαρά όμως, όπως βλέπεις και από αυτό το κείμενο, να χρησιμοποιήσω τη λεγόμενη νέα ελληνική κοινή. Παρόλα αυτά στο σχολείο υπάρχει δεδομένο αναλυτικό πρόγραμμα και ύλη για το μάθημα της γλώσσας, όπως και για τα υπόλοιπα διδασκόμενα μαθήματα βέβαια, τα οποία κάθε εκπαιδευτικός έχει καθήκον να ακολουθεί. Δεν δεσμεύομαι όμως να εκφράζομαι με τον ένα ή τον άλλο τρόπο εκτός καθήκοντος από κανένα νόμο, κανονισμό ή ακόμα και κοινωνική επιταγή. Θα μπορούσα κάλλιστα να γράφω τα κείμενά μου στα καστελιάνικα, επειδή μπορώ. Επιλέγω να τα γράφω στα κυπριακά (τουλάχιστον κάποια από αυτά) γιατί έτσι σκέφτομαι κι έτσι μου βγαίνουν αυθόρμητα οι σκέψεις σε λεκτική μορφή.

Υπάρχουν πολλοί Κύπριοι μπλόγκερς που επιλέγουν συνειδητά να γράφουν τα ιστολόγιά τους στα κυπριακά, όπως ο Γιώργος ο Στρατής, ο Ασερας, η Ροαμ κτλ. Για όλους αυτούς μπορείς να βρεις λινκς στην στήλη στο πλάι, όπου υπάρχει μια λίστα με ιστολόγια. Οι πρώτοι δύο έχουν και ειδική αναφορά για τη γλωσσική τους επιλογή. Και οι δύο αυτές αναφορές είναι πολύ ενδιαφέρουσες αν όντως προβληματίζεσαι για γλωσσολογικά ζητήματα. Θα σου πρότεινα ακόμη να επισκεφτείς και τη σελίδα του δρ. Φοίβου Παναγιωτίδη, τον οποίο και έχω ακούσει να αναφέρεται περί μύθου ανωτερότητας-κατωτερότητας των γλωσσών.

Γιατί δασκαλούα; Αυτό ίσως να έπρεπε να το είχα ξεκαθαρίσει με το πρώτο πρώτο κείμενο που θα αναρτούσα εδώ πέρα. Όμως δεν είμαι καλή στις τυπολατρίες. Δασκαλούα γιατί ο κλάδος εξακολουθεί να αντιμετωπίζεται απαξιωτικά από την κοινωνία. Οι πρώτες δασκαλούες, αγαπητέ μου ugen, ήταν οι καλές μαθήτριες των παρθεναγωγείων οι οποίες παρέμεναν ανύπαντρες και που συνήθως (τι συνήθως, πάντα) προέρχονταν από φτωχές οικογένειες. Δεν είχαν επιστημονική κατάρτιση από τη μια (επειδή δεν υπήρχε βασικά και κάποιο εκπαιδευτικό ίδρυμα που να κάνει αυτή τη δουλειά) και από την άλλη ήταν πολύ νεαρές γιατί μόλις παντρεύονταν την έκαναν για να στήσουν σπιτικό.

Όσο αφορά το να χρησιμοποιώ την ελληνική γλώσσα... Ποια ελληνική γλώσσα; Θυμάμαι την τελευταία φορά που πήγα στην Αθήνα. Μου λέει ένας φίλος: "Ρε συ, τι κάνει η φίλη μας η Χ; Την παλεύει;". Εκείνο το "την παλεύει" μέχρι να το συνηθίσω και να καταλάβω τι εννοεί, είχε δημιουργηθεί ολόκληρη παρεξήγηση, γιατί εγώ κατάλαβα ότι κάποιο πρόβλημα έχει η φίλη μας η Χ. Με αυτή την παράγραφο θέλω να πω ότι κάθε φορά που πάω στην Αθήνα, οι εκφράσεις αλλάζουν τόσο ώστε δεν ξέρω γιατί ενώ η νέα ελληνική κοινή εξελίσσεται και η κάθε φορά εξέλιξή της χρησιμοποιείται και στα ιστολόγια και σε κάθε γραπτή μορφή της, να μην γίνεται σεβαστή η χρήση της κυπριακής.

Ακόμα για να δεις και κάποιες άλλες μου σκέψεις πάνω στο θέμα πάτα εδώ και εδώ.

14 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Μπα, νομίζω ότι τα λόγια πάνε χαμένα σε ανθρώπους με τέτοια μυαλά.

Ανώνυμος είπε...

Τα νεύρα μου!

dokisisofi είπε...

kala an isoun kritikos kai eixes blogg me to onoma daskalatzcis tha eixe to idio provlima o sigkekrimenos?

tounto kaloua pantws sto telos exei kati to tropiko
a, kalo (oua)

Ανώνυμος είπε...

Καυλώνω στη σκέψη ότι τοιούτοι μαλαππάππες* δεν μπορούν να κάνουν τίποτε για να εμποδίσουν τον κόσμο να εκφάζεται από το διαδίκτυο όπως θέλει.

μαλαπππάππας= (γ. malappris: χονδροειδής) μπουνταλάς, ασυνάρτητος, "ατημέλητος".
a. clumsy blockhead, careless, incomprehensible, "unkempt".
(Λεξικό "Το Κυπριακό Ιδίωμα" του Ρόη Παπαγγέλου, εκδ. ΙΩΛΚΟΣ)

Ανώνυμος είπε...

ρρρρρρρρρρ έφυεν μου ένα ρρρρρρρρ

ο δυσλεξικός δάσκαλος είπε...

Εκφράσου ελεύθερα! Οι ντοπιολαλιές είναι ο πλούτος της ελληνικής (και κάθε) γλώσσας!

Ανώνυμος είπε...

Ελπίζω μόνο ο/η ugen να μέννεν Κυπρέος γιατί αν είναι, εν πραγματικά θλιβερή η κατάσταση...
...εννα τρίζουν τα κόκκαλα της στετές του!
Αν πάλε εν Ελλαδίτης να του εξηγήσει κάποιος πως είμαστε και οφείλουμε να είμαστε περήφανοι για το ιδίωμα μας. Η κυπριακή διάλεκτος τιμά την ελληνική γλωσσα ...σε αντίθεση με την αθηναική slang που την εξευτελίζει

Ανώνυμος είπε...

@ sindrimin

Κοίτα εν ηξέρω αν είμαι "περήφανη" για τη γλώσσα που μιλώ. Εξ όσων γνωρίζω, ούλλοι οι λαοί του κόσμου έχουν μια γλώσσα για να συνεννοούνται. Ξέρω όμως ότι έσιει μέγιστη πολιτική, παιδαιγωγική κτλ σημασία η αξιοποίηση της ομιλούσας γλώσσας τζιαι σε επίσημα πλαίσια εκπαίδευσης τζιαι έκφρασης γενικόττερα.

Κατ' επέκταση, δεν συμφωνώ ότι η άλφα μορφή της ελληνικής την τιμά ή η βήτα μορφή την εξευτελίζει. Νομίζω ότι τούτο εν μια πολλά συντηρητική άποψη, άμα μελετήσεις προσεκτικά τη γλωσσολογία. Η γλώσσα εν ζωντανή, εξελίσσεται, προσαρμόζεται κάθε φορά για να ανταποκρίνεται καλύτερα στις επικοινωνιακές ανάγκες του συνόλου των ομιλητών. Τζιαι εν λογικό μέσα στην ίδια τη γλώσσα να υπάρχουν διαφοροποιήσεις αναλόγως της υποομάδας των ομιλητών της. Αλλιώς μιλά ο Βενιζέλος του ΠΑΣΟΚ ας πούμε, αλλιώς ο Λαζόπουλος, αλλιώς ο Χριστόφκιας, αλλιώς οι μαθητές μου, αλλιώς οι παφίτες κτλ. Το παν ένι μέσα που τη χρήση της γλώσσας να επιτυγχάνεται η στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό έκφραση αυτού που εκφέρει λόγο και κατανόηση εκ μέρους αυτού που λαμβάνει το λόγο.

@υπόλοιπους

Ευχαριστώ για την συμπαράσταση. Ήταν ένα σχόλιο πιθανότατα που υποθέτω ότι εθεώρησεν ότι επειδή γράφω κυπριακά που κατά εκείνον/η εν κατώτερα άρα εννα σκέφτουμαι τζιαι κατώτερα, πράμα απαράδεχτο αν είμαι εκπαιδευτικός γιατί μετά πού πάει ο τόπος μας έναν πράμα... Τι θα γίνουν τα παιδιά μας που ελάλε τζιαι ο αρχιεπίσκοπος.

Lexi_penitas είπε...

Συγχαρητήρια! Διερωτώμαι γιατί δεν του απάντησες στη κυπριακή διάλεκτο;

Ανώνυμος είπε...

@daskaloua: Είμαι περήφανος για το ιδίωμα μας και αναγνωρίζω το δικαίωμα στον καθένα ναν περήφανος για τη γλώσσαν του τόπου του. Επίσης σέβουμαι κ αναγνωρίζω την ιδιότητα της γλωσσας να μεταλλάσσεται, να προσαρμόζεται, να εξελίσσεται. Αλλώστε που τζιαμέ πηγάζει κ η γοητία της. Παρόλ'αυτά στην slang, και δει την αθηναική slang, μια εφήμερη μόδα που κρατά (το πολύ) όσο ένα reality, τραβώ τη γραμμή μου. Συντηρητικός; Πιθανότατα

Ανώνυμος είπε...

sindrimin

Για να μεν παρεξηγηθώ δεν είπα ότι ΕΣΥ είσαι συντηρητικός αλλά η εν λόγω άποψη. Είμαι εκπαιδευτικός, αλλά η γλωσσολογία είναι από τα ελκυστικά ενδιαφέροντα για μένα. Αν πίάεις να μελετήσεις λία πράματα εννα καταλάβεις ότι η όποια θέση που θέλει ανωτερότητα/κατωτερότητα μιας γλωσσικής μορφής σε σύγκριση με μια άλλη συνδέεται τζιαι με φιλοσοφίες τζιαι πολιτικές πρακτικές συντηρητικές. Απολογούμαι αν σε πρόσβαλα, δεν το ήθελα, αλλά αν ξαναδιαβάσεις τι έγραψα δεν θα δεις πουθενά να σου αποδίδω τον οποιονδήποτε χαρακτηρισμό.

Ανώνυμος είπε...

χέχέχέ... εν προσβάλλουμαι, ούτε παρεξηγώ έτσι ευκολα fear not.
Α, να σου πώ πως έτυχε να με ενδιαφέρει η γλωσσολογία κάποτε και μέσες-άκρες είμαι γνώστης των όσων λές. Και ναί, σε περιπτώσεις διαχωρίζω την αποψη μου κατ'αυτόν τον τρόπο. Κατάταξε με στους συντηρητικούς :] (βάλλω smile για να μεν νομίσεις ότι σε παρεξηγώ πάλε)

kyriakos είπε...

Καλά μεγάλο καθίκι ο τύπος.
Άκουσε εκεί ‘’δεν αρμόζει να γράφεις σε κυπριακά’’
Μου θύμισε ένα φασίστα καθηγητάκο στο πανεπιστήμιο που έλεγε εσείς οι Κύπριοι δεν ξέρετε ελληνικά
Ασιχτιρ ρε
Και άμα θες να το αναλύσουμε και εθνικιστικά το θέμα
Οι Κύπριοι μιλάνε ΚΑΙ τα ελληνικά που καταλαβαίνεις εσύ και επιπλέων έχουν εμπλουτίσει την ελληνική γλώσσα με άλλες τόσες λέξεις οι περισσότερες από τις οποίες είναι και ΑΡΧΑΙΕΣ και άγνωστες σε εσένα
Άρα κατά κάποιο παράδοξο τρόπο έχουν πιο πλούσιο λεξιλόγιο από εσένα και είναι και πιο κοντά στην ΑΡΧΑΙΑ ελληνική από τα δικά σου ελληνικά εσύ είσαι περισσότερο εκφυλισμένος !!!
Παρτα τώρα αφού θες να το παίξεις αρχαίος Έλληνας

ΑΤΕ ΡΕ ΛΑΜΝΕ ΚΙΤΣ ΠΟΥ ΔΑΜΕ!!!!!!
PS: λάμνε σημαίνει κοπιλατώ (βλέπε ομήρου οδύσσεια)

Ανώνυμος είπε...

Αγαπητή δασκαλούα, εσσιει τζιαιρόν να μπω να σε θκιαβάσω τζιαι χάνω! Καλά τον έσασες τον τύπο (όπως και καλα απαντησες στον λεξηπένητα πιο πάνω, ε βέβαια δεν λύνεται το κυπριακό αν φκάλλουμεν που τα σχολεία μας παιθκιά εθνοκεντρικά και αδαή για άλλους πολιτισμούς. Οι φοιτητές μου ούτε καν ξερουν οτι οι καθολικοι ειναι χριστιανοι. Πως να περιμενουμε να ξερουν και να αποδεχονται αλλες θρησκειες). Οι γλωσσολογοι καταγραφουν 6.000 γλωσσες/διαλεκτους και προβλεπουν οτι 90% αυτων θα χαθουν στον επομενο αιωνα. Αν δεν υπερασπιστουμε, δηλ. μιλουμε την γλωσσα μας πολλα φοουμαι οτι θα ειναι μια απ'αυτες.
Νεγρίτα άλλως Μαυρού